Çevrenin korunması konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla 1972 Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı’ndan bu yana 5 Haziran “Dünya Çevre Günü” olarak kutlanıyor.

BM Çevre Programı (UNEP) icra direktörü Inger Andersen, 2022 Dünya Çevre Günü için günün anlam ve önemine yönelik bir video mesajı paylaştı. Andersen, “Sadece Bir Dünya Var!” (Only One Earth) sloganını vurguladığı mesajında, insanların birlikte bir amaç uğruna hareket etmesinin gezegenin durumunun her yönden iyileştirilmesinde ne kadar güçlü bir etkiye sahip olduğunun altını çizdi. Andersen ayrıca, tek evimiz olan dünyanın sağlığının korunabilmesi için tüm paydaşlara eyleme geçme çağrısında bulundu. Andersen mesajının bu en dikkat çekici bölümünde, politikacıları, finans kurumlarını ve iş dünyasını kısa vadeli kişisel ve kurumsal amaçlarının ötesine geçerek uzun vadeli düşünmeye ve gezegenin geleceği konusunda duyarlı olmaya davet etti. Son olarak temiz enerjiye geçişe ve insanların bireysel olarak neler yapabileceğine değinen Anderson “tek dünya”, “tek ev” ve “birlik olma” vurgusu ile mesajına son verdi.

Bunları biliyor muydunuz?

  • Mevcut yaşam tarzımızı sürdürmek için 1,6 Dünya’ya ihtiyacımız var ve ekosistemler ihtiyaçlarımızı artık karşılayamıyor.
  • Bu yüzyılın sonunda küresel ısınmayı 1,5°C’de sınırlandırabilmek için, yıllık sera gazı emisyonunu yarıya indirmemiz gerekiyor.
  • Ekosistemlerdeki bozulma, yaklaşık 3,2 milyar insanın veya dünya nüfusunun %40’ının refahını etkiliyor.
  • Bozulmuş arazilerin %15’ini yeniden canlandırmak, aynı zamanda mevcut ekosistemlerin dönüşümüne engel olmak türlerin yok oluşunu %60 oranında azaltabilir.
  • Hava kirliliği her yıl yaklaşık 7 milyon erken ölüme sebep oluyor. Bu sayı, tüm ölümlerin 1/9’una karşılık gelmekte.
  • İşler şimdiki gibi devam ederse, su ekosistemlerine ulaşan yıllık plastik atık miktarı, 2016’da 9-14 milyon ton iken 2040 yılında neredeyse 3 katına çıkarak 23-37 milyon tona ulaşacak.

Bireysel düzeyde neler yapılabilir?

Giderek daha fazla insanın çevre bilincine sahip olması dönüşüme giden yolda adımlarımızı hızlandıracaktır. Zamanımız ise kısıtlı. Farkındalığın oluşması ve yayılması ancak eyleme geçmekle mümkündür. Bireysel düzlemde ise insanlar yediklerine, giydiklerine, kullandıkları eşyalara ve yaşam biçimlerine dikkat ederek çevre dostu alışkanlıklar edinebilirler.

2022 Dünya Çevre Günü için hazırlanan kılavuzda doğa ile uyumlu bir hayat sürmek için ayrıntılı bilgilere ulaşılabilir.

Dünya Çevre Günü’nde farkında olduğunu paylaşmak ve dönüşüme katkıda bulunmak amacıyla neler yapılabilir?

Hashtag’lerin topluma yön verdiği günümüzde çevre temalı paylaşımlar farkındalık oluşturmada etkili olabilir. Dünya Çevre Günü resmi internet sayfasında bu konu ile ilgili dikkate değer bir çağrı yer alıyor.

Dünya genelinde yapılan ve paylaşılan çeşitli eylemlere bu video üzerinden ulaşabilirsiniz. Ayrıca Dünya Çevre Günü resmi web sitesinde yer alan eyleme geç! Sayfası üzerinden nasıl bir katkıda bulunmak istediğinizi belirleyebilir ve kendi eylem numaranızı alarak dünya genelindeki eylemcilerle bütünleşebilirsiniz.

Türkiye’deki hazırlıklar….

Türkiye’de çevre duyarlılığını artırmaya  yönelik girişimlerden birisi 21 Mayıs 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı genelgesi ile 5 Haziran haftasının “Türkiye Çevre Haftası” olarak ilan edilmesidir.

Kadıköy Belediyesi 3-5 Haziran tarihlerinde Dünya Çevre Günü kapsamında “Kadıköy Çevre Festivali” düzenliyor. Bu yıl “Kentte Ekolojik Yaşam” temasıyla 5.’si düzenlenen festivale çeşitli sivil toplum kuruluşları, vakıflar ve topluluklar standları  ile katılım gösterecek.

8 Haziran tarihinde Let’s Do it Türkiye tarafından gerçekleştirilecek etkinlikte ise Türkan Saylan Parkı’nda buluşacak olan gönüllüler karadan ve denizden atık toplama faaliyetinde bulunacaklar. Bu harekete destek vermek için #BaşkaGezegenYok ve #HaydiYapalım hashtagleri  kullanılarak paylaşımlar yapılabilir. Ayrıca, gönüllüler bu link üzerinden etkinliğe doğrudan da katılabilir.

Kaynakça

Cumhurbaşkanlığı Genelgesi: Türkiye Çevre Haftası (Sayı : 31842)”. Resmî Gazete. 20.05.2022. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220521-4.pdf 28.05.2022.

“Did You Know? Facts and Figures” (Biliyor muydunuz? Rakamlarla Gerçekler). https://www.worldenvironmentday.global/did-you-know/facts-figures 28.05.2022.

“Dünya Çevre Günü’nde Hep Beraber Sahadayız!”. Abilitypool. https://abilitypool.com/proje/dunya-cevre-gunu 28.05.2022.

“Kadıköy Çevre Festivali ‘İklim Krizi ile Mücadele’ Temasıyla Toplanıyor. Kadıköy Belediyesi. https://www.kadikoy.bel.tr/Haberler/kadikoy-cevre-festivali-iklim-krizi-ile-mucadele-temasiyla-toplaniyor080222 28.05.2022.

“Let’s do it! Türkiye” https://letsdoitturkey.com/ 28.05.2022.

“Only One Earth Practical Guide: World Environment Day 2022” (Sadece Bir Dünya Uygulama Rehberi: Dünya Çevre Günü 2022”. UNEP. https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/40017/WED2022.pdf?sequence=3&isAllowed=y 28.05.2022

“#OnlyOneEarth – Show us the actions you’re taking for our planet!” (#OnlyOneEarth – Gezegenimiz için Yaptığın Eylemleri Bize Göster!). UNEP YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=O7J6ws_XGKE&t=1s 28.05.2022

“Only One Earth: Join People around the World, Use Events and Actions to Build Your Earth Action Number, and Share Your Impact with the World” (Sadece Bir Dünya Var: Dünyadaki insanlara katılın, etkinlikleri ve eylemleri kullanarak Dünya eylem Numaranızı Oluşturun, ve Etkinizi Dünya ile Paylaşın). https://action.worldenvironmentday.global/ 28.05.2022.

“Run for the Environment” (Çevre İçin Koş). UNEP World Environment Day. 27.05.2022. https://www.worldenvironmentday.global/latest/live-updates  28.05.2022.

“This World Environment Day 2022, UNEP Executive Director Inger Andersen Calls for Action” (2022 Dünya Çevre Günü’nde UNEP İcra Direktörü Inger Anderson Eyleme Çağırıyor). YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=O7J6ws_XGKE&t=1s 29.05.2022