Her yıl 5 Aralık tarihinde, topraklarımızın değerini anlamak ve anlatmak için Dünya Toprak Günü kutlanmaktadır. Toprak yaşadığımız gezegeni büyük ölçüde kaplaması ve pek çok canlıya ev sahipliği yapmasından dolayı oldukça değerli konumdadır. İnsanlar için öneminin yanı sıra, toprak, insan dışındaki pek çok canlıya da besin ve barınma imkânı sunmak gibi ekosistem hizmetlerini de verir. Son olarak, toprak, doğadaki pek çok madde döngüsünde önemli ve etkin bir parçasıdır. Bu hayati işlevlerinden dolayı, gezegenimizin en önemli yaşam destek sistemlerinden olan toprağın sürdürülebilir kullanımı ve korunması kritik bir gerekliliktir. Mevcut kirliliklerin topraklarda arındırılması süreci ise, pahalı ve karmaşık işlemleri içermektedir. Aksi takdirde, topraktaki kirlenmenin etkileri, bitki ve hayvan sağlığından, insan sağlığına, su kaynaklarına, mevcut mikroorganizmaların oranının değişimine, zararlı mikroorganizmaların oluşumuna kadar pek çok alanda yansıyacaktır.
Böylesine önemli bir doğal varlık olan toprak üzerindeki insan baskısının ve kirliliğin giderek artması, toprak varlığını tehdit eden kritik bir noktaya doğru ilerlemektedir. Tarım faaliyetlerinde kimyasal gübre ve pestisit kullanımının artışı, lojistik süreçlerdeki yakıt sızıntıları, hava kirliliği ile bağlantılı olarak gelişen asit yağmurları ve bunun toprağa doğrudan etkisi, toprak kirliliğini artıran ve toprak sağlığını tehdit eden faktörler arasında bulunmaktadır. Bu kirleticilerin etkisindeki toprak, hızla verimliliğini ve canlılığını yitiren bir kaynağa dönüşmektedir. Özellikle tarımsal mücadele amaçlı kullanılan ilaçlar (pestisit), toprak yapısını ve mikroorganizma miktarını değiştirerek, topraklardaki verimliliği etkileyen başlıca olumsuz etkenlerdendir. Verimliliğin etkilenmesi ise, öncelikle gıda güvenliğini, daha sonra da halk sağlığını etkilemektedir. Gıdalara veya canlılara bulaşan pestisit etken maddeleri, canlıların hormon dengelerini bozabilmekte veya kanserojen etki yaratabilmektedirler. Bu nedenle, pestisit kullanımının minimum seviyelerde tutulması ve yasal olarak kontrolünün sağlanması çok önemli bir gerekliliktir. Yerküre üzerinde bu ve benzeri etkilerle sağlığı bozulmuş toprak oranındaki artış, sadece tarımda değil, birçok alanda sürdürülebilir gelişim hedeflerini aksatmaktadır. Toprak, insan ile insan dışındaki diğer tüm canlıları birbirine bağlayan en önemli doğal varlıklardan biridir, bu nedenle ona nasıl davrandığımız çok önemlidir.
5 Aralık Dünya Toprak Günü’nde, toprak varlığımızın sağlıklı kalmasını diliyoruz ve insan başta olmak üzere, bütün canlıların toprağa olan bağını ve toprağın yeryüzündeki canlılığın devamı için önemini tekrar hatırlatmak istiyoruz.
Dünya Toprak Günü, bütün Yerküre sakinlerine kutlu olsun!
